‘Hoe kan ik op een ‘gezonde’ manier voor mijn moeder zorgen? Hoe voorkom ik dat ik op de plek van moeder-van-mijn-moeder kom te staan?’
Natuurlijke ordening in familiesystemen
Die vraag heb ik nu een aantal keren achter elkaar van cliënten gekregen. Het laat zien dat ze zich bewust zijn van de natuurlijke ordening die geldt in familiesystemen: de dochter komt na haar moeder. Maar wat als je moeder hulpbehoevend is door ouderdom of ziekte?
Het kan goed zijn dat jij van huis uit een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebt meegekregen. Bijvoorbeeld omdat je:
- Als kind ze naast jouw vader of moeder kwam te staan en de plek hebt ingenomen van een van jouw ouders.
- Er veel ruzie was in huis en jij als kind tussen jouw ouders kwam te staan, om de boel te sussen.
- Als dochter de rol van moeder over het gezin hebt ingenomen.
Destijds waren er goede redenen om ‘van jouw plek’ als kind af te gaan. Je hebt al vroeg geleerd om een verantwoordelijkheid te dragen die groter is dan ‘wat hoort bij jouw plek’. Waardoor je misschien wel:
- Een snelle, oplossingsgerichte en kritische denker bent.
- Al gauw ziet hoe iets beter kan.
- Denkt ‘ik doe het wel even, dan is het snel en goed gefixt’.
Dat heeft je ongetwijfeld veel gebracht.
Maar het kan ook zijn dat je merkt dat je zelden ‘nee’ zegt, te veel hooi op je vork neemt en gewend bent om een last te dragen die niet van jou is.
En op den duur zegt je lijf ‘kappen nou’. Het kan zijn dat je:
- Merkt dat je hoofd alsmaar aan blijft staan en niet tot rust komt.
- Pijn hebt in je nek en schouders.
- Slecht slaapt.
Alarmbellen die zich langzaam opbouwen en makkelijker te negeren zijn dan ermee aan de slag te gaan. Want waar te beginnen?
Ontrafelen van patronen
Believe me: ik weet er alles van. Ik weet ook dat je bij het beste bij het begin kunt beginnen. Letterlijk. Bij het herkennen en ontrafelen van de patronen die jij van huis uit hebt meegekregen. Door jouw opvoeding, door je ouders die niet anders konden omdat ze zelf niet hebben geleerd hoe het anders kon en omdat zij evengoed belast zijn met de patronen die zíj hebben meegekregen van hún ouders. Generatie op generatie.
Ik vond het zo bevrijdend om dat proces aan te gaan dat ik mijn boek ‘Ontrafeld; bevrijd, door anders te kijken naar mijn patronen’ heb geschreven. Ik wilde anderen meenemen in mijn verhaal om ze bewust te maken van die universele thema’s die door onze (voor)ouders aan ons worden doorgegeven.
EN: vertellen dat het ook anders kan.
Systemisch basisprincipe ordening: iedereen heeft een eigen plek
Er zijn vier basisprincipes die maken dat systemen gezond kunnen functioneren. Het ordeningsprincipe is er één van. Iedereen heeft een eigen plek. Als jij de jongste dochter bent, is dat jouw plek. Dus niet op de plek van oudste kind die de grootste verantwoordelijkheid draagt. Ook niet naast je vader of moeder, er tussenin, of erboven.
Wanneer jij je eigen plek inneemt, ‘klopt’ het. Je weet wanneer je afstand moet nemen omdat een bepaalde situatie niet met jou te maken heeft, je kunt mensen weer aanspreken vanuit ‘jouw’ plek (niet te groot en niet te klein) waardoor je draagvlak vindt voor jouw boodschap, je laat de verantwoordelijkheid daar waar die hoort en vraagt om hulp wanneer je er zelf niet uitkomt. Heel gezond.
Hoe blijf je kind in de zorg voor je zieke moeder?
Maar dan is je moeder ziek en je voelt een ‘claim’ van haar kant; een verplichting om voor haar te zorgen. Hoe ga je met haar om zonder terug te vallen in het patroon dat je zo goed kent?
Herken jij je in deze situatie? Dan raad ik je aan om onderstaande opdracht uit te proberen en te voelen wat er in je lijf gebeurt.
- Sluit je ogen en verbind je met je moeder die claimt.
- Neem waar in je lichaam wat je ervaart. Wat voel je rondom je hart en in je buik?
- Verbind je dan met je moeder die het fijn vindt dat je er bent.
- Neem waar in je lijf wat je ervaart. Wat voel je rondom je hart en in je buik?
- Wat is het verschil?
- Als jij het gevoel hebt dat jouw moeder claimt, plaats dan in gedachten 5 generaties vrouwen achter haar. Iedere moeder met achter haar, haar eigen moeder.
- Plaats dan een roos tussen jou en je moeder. Die fungeert als een energetisch piketpaaltje: wat van haar is, laat je bij haar en wat van jou is neem je mee. En zeg dan innerlijk: ‘Mama ik eer je door wat van jou is bij jou te laten.’
Jouw moeder heeft haar eigen moeder, of die nu leeft of niet. Jij bent haar dochter. Die met liefde voor haar zorgt, vanuit haar plek als dochter.
Heb je iemand nodig om met je mee te kijken? Neem gerust contact op. Of kijk hier.
De prachtige foto is genomen door John Dijkgraaf bij de lancering van ‘Ontrafeld’. Ik ken dat patroon zo goed dat ik hierboven heb omschreven. En ja, ook ik laat bij mijn moeder wat van haar is. Met het gevolg dat ik me nu kan voltanken aan haar liefde en kan putten uit haar wijsheid.
