In ‘Ontrafeld – De Podcast’ ontdek je hoe je als vrouwelijke leider meer balans krijgt in je leven. Je hoort hoe het ontrafelen en doorbreken van jouw pijnlijke patronen helpt om rust te ervaren, meer te genieten en je weer verbinden met jouw gevoel.
Zodat je de regie over je leven pakt en je vrij voelt.
Ik word in deze aflevering geïnterviewd door Peter Smit. We gaan in gesprek over het onderwerp ‘Waarom is toch zo lastig om nee te zeggen?’
Lastig om nee te zeggen
We zien het overal en op alle lagen; geen nee durven zeggen tegen een leidinggevende, de CEO of aandeelhouder. Met de consequentie dat mensen zich vaak overwerkt voelen.
We hebben allemaal van die stemmetjes die tegen ons lijken te praten: ‘Als ik nee zeg, kan het me mijn carrière kosten.’ Of: ‘Als ik nee zeg, loop ik het risico dat mensen me niet meer aardig vinden.’ Niet iedereen hoeft je natuurlijk aardig te vinden, maar op het werk is er een bepaalde mate van afhankelijkheid; je wilt je carrièrekansen niet op het spel zetten.
Eigenlijk zou je natuurlijk gewoon nee moeten zeggen.
- Nee, dat ga ik niet voor je doen.
- Nee, ik heb daar nu geen tijd voor.
- Nee, ik ben niet de geschikte persoon om dat te doen.
Waarschijnlijk weet je heel goed ‘wat’ je moet doen, maar kan je het niet.
Waarom zeggen mensen geen nee?
Je bent een kei in je werk, slim en ervaren en je neemt je iedere keer weer voor om voor jezelf op te komen, maar keer op keer trap je in dezelfde valkuil. De kans is groot dat dit te maken heeft met herhalende patronen; situaties uit jouw eigen jeugd of die van je (voor)ouders die van invloed zijn op hoe je later in het leven staat. Onbewust.
Kan je daar een voorbeeld van geven?
Stel: je moeder heeft een rotjeugd gehad. Haar ouders zijn getraumatiseerd geraakt door wat ze in de oorlog hebben meegemaakt en daardoor hebben ze hun gevoel afgesloten. Dat was destijds een logische manier om het leven het hoofd te bieden. Letterlijk: denken, hard werken, overleven, druk bezig zijn om maar niet te hoeven voelen. Als er een pijnlijke situatie voorbijkwam, keken ze weg. Zeker in die tijd, die generatie, waardoor jouw moeder niet heeft geleerd om haar gevoelens te uiten. Als ze dat deed werd eroverheen gewalst, maar ook zij heeft natuurlijk nare dingen meegemaakt, want dat is onderdeel van het leven.
Iemand die geen luisterend oor vindt, gaat gevoelens opkroppen. Misschien herken je het? Je hoofd wil verder, maar je lijf onthoudt. De moeder in dit voorbeeld krijgt pijn in haar schouders van het dragen van een zware mentale last. Toen ze zelf kinderen kreeg, heeft ze dat patroon van niet-voelen en niet-praten-over-emoties weer doorgegeven. Simpelweg omdat ze niet beter wist.
Het leven krijgt dan een donkere kant en als moeder ga je onbewust leunen op jouw kind. Een kind wil dat het goed gaat met haar ouders, dus ze gaat haar stinkende best doen, onbewust, om haar moeder te ontlasten. Als haar moeder haar vervolgens vraagt om iets te doen, zegt ze ‘ja’.
En dan is er zo’n herhalend patroon geboren?
Ja: ‘Ik doe het wel voor jou, want jij kan het niet’, bijvoorbeeld. De kans is groot dat je dat op alle fronten van je leven doet. Je zegt geen nee, zorgt voor anderen, vult in wat hun behoeftes zijn, wilt de ‘zwakkeren’ beschermen. Onbewust, met goede intenties, maar ook jij hebt niet geleerd om naar jouw eigen behoeftes en gevoelens te luisteren waardoor je waarschijnlijk vlucht in hard werken .
Duidelijk voorbeeld, heb je er nog meer?
- Je vader werd op jonge leeftijd ziek of is misschien zelfs overleden. Je bent naast je moeder gaan staan om voor haar te zorgen.
- Je ouders hadden ruzie en gingen later scheiden, maar voordat het zo ver was, probeerde jij lief te zijn en ze vooral niet tot last te zijn. Zo werd het behulpzame, brave meisje geboren.
- Een broertje of zusje is op jonge leeftijd overleden, misschien al in de baarmoeder. Je moeder is verdrietig en jij wilt haar ontzien.
Er zijn legio redenen waarom ouders jou simpelweg niet de liefde konden geven die jij graag had willen hebben. Een kind wil erkenning en waardering. Als je die niet krijgt van huis uit, is het logisch dat je jouw best gaat doen om die later in jouw leven van anderen te krijgen. Helaas kan een ander je nooit met terugwerkende kracht geven wat je van huis uit niet hebt ontvangen, dus je gaat nog harder je best doen, pleasen, zeker geen nee zeggen, want… En dan zijn we weer waar we begonnen.
Is het mogelijk om patronen te doorbreken?
Het begint met herkennen dat er een patroon ís zodat je op zoek kunt gaan naar de wortel. We herkennen vaak wel het gedrag en zelfs dat het herhalend is, maar het is moeilijk om bij onszelf te pinpointen waar dat vandaan komt.
Het helpt natuurlijk al om dit soort verhalen te horen. En dan?
Als systemisch coach kan ik interventies doen die je kunnen helpen om patronen te doorbreken. Vaak gaat het niet eens over doorbreken, of ervan-af willen, maar over de werkelijkheid erkennen zoals die is. Het geeft kracht om alleen al te zeggen dat er onbalans is, dat je ouders je niet konden geven wat je graag had willen ontvangen, en dat je het daarmee te doen hebt. Punt.
Met het gevolg?
Dat je jouw eigen plek gaat innemen in je leven. Dan kan je voelen wat je zelf wilt, los van anderen. Wat is goed voor jou? Dan kan je daarnaar handelen in plaats van je af te stemmen op wat je denkt dat anderen van jou verwachten. Daardoor pak je de regie over je leven terug en voel je je krachtig en vrij.
Ik heb het aan den lijve ondervonden. Daar heb ik over geschreven in mijn boek ‘Ontrafeld’. Dat gun ik iedereen.
Wil jij jezelf in 4 maanden bevrijden van pijnlijke patronen? Dat kan! In een 1-op-1 maatwerktraject.
