Zoeken
Sluit dit zoekvak.
Zoeken
Sluit dit zoekvak.

Omgaan met agressie: de zeven stoelen

6 november 2023

Hoe kun je omgaan met agressie? Daar hoor je over in deze podcastaflevering .

In hoeverre ben jij in staat om iemand constructief aan te spreken? Duik je weg van de kern door het weg te lachen of het bericht te verpakken? Ik vertel je graag meer over de theorie over de Zeven stoelen van agressie waar ik onlangs tijdens een workshop over geleerd heb. Wat zijn verschillende manieren van omgaan met agressie, en hoe kun je die systemisch verklaren?

Veel luisterplezier!

Liever lezen?

Workshop: De Zeven Stoelen van Agressie

Tijdens de workshop ‘De zeven stoelen van agressie’, ging het over het overbrengen van een (lastige of ongemakkelijke) boodschap. Maak je jezelf daarin groter of kleiner dan de ander? Dat is een thema dat vaker terugkomt in mijn afleveringen, waaronder in Duidelijke communicatie: betere relaties en Kan je een ander z’n lijden gunnen?

De workshop ‘De zeven stoelen van agressie’ werd georganiseerd door Voetstappen in het Veld. Zij organiseren masterclasses ter inspiratie, verrijking en verdieping op het gebied van systemisch werk. Evi van Ingen en Mascha van Reenen gaven de workshop. De theorie van de zeven stoelen hebben ze gebaseerd op een model dat Pieter John Schouten heeft ontwikkeld.

Disclaimer: ik vertel je vanuit mijn ervaring over de highlights van deze workshop en kan het je vooral aanraden om de workshop zelf bij te wonen.

Opvoeding: omgaan met agressie

Jouw vermogen om om te gaan met agressie vindt zijn oorsprong in wat je daarover van huis uit hebt meegekregen.

Kon jouw vader ineens heel boos uit de hoek komen? Werd er met deuren gesmeten? Hadden je ouders vaak ruzie? Of werd er juist (letterlijk) van weggelopen? En – wat er ook mee te maken heeft – hoe gingen jouw ouders met jou om als het gaat om agressie? Werden ze boos op jou als je iets niet deed zoals zij dat wilden, of werd je juist genegeerd?

Agressie klinkt als iets luidruchtigs en aanwezig, maar het kan (juist) ook heel bedekt zijn.

Weinig mensen hebben van huis uit geleerd om daar goed mee om te gaan. Maar als jij niet op een gezonde manier om kunt gaan met agressie, zet zich dat vast in jouw lichaam. Ik heb al vaker verwezen naar het boek ‘The body keeps the score’: trauma is niet zo zeer de gebeurtenis zelf, maar juist de fysieke reactie van jouw lichaam op het trauma.

De zeven stoelen van agressie

Dit zijn zeven posities die de kracht, macht én onmacht weergeven van hoe jij omgaat met agressie. Je kunt zeven verschillende posities innemen om je agressie te verbergen of juist te tonen.

De zeven stoelen zijn vergelijkbaar met het volume van de radio. In dit geval gaat de volumeknop van 0 tot 5. Met welk volume communiceer jij?

Er zijn in dit model 7 stoelen met 7 volumeknoppen:

  1. Stoel/Volume 0
  2. Stoel/Volume 1/2
  3. Stoel/Volume 1
  4. Stoel/Volume 2
  5. Stoel/Volume 3
  6. Stoel/Volume 4
  7. Stoel/Volume 5

 

Op stoel 0, ben je teruggetrokken, afwezig, voel je je klein en niet in staat om te duiden wat je ervaart of er woorden aan te geven.

Op stoel 1/2 ervaar je (onbewust) een onvermogen om je goed uit te drukken. Je verpakt de boodschap, lacht iets weg, sluit een bondje, gaat rollen met je ogen of kijkt weg, je maakt een cynische opmerking… Je gaat het conflict uit de weg, door een onderliggende reden: bijvoorbeeld door een gebrek aan vaardigheden (je hebt het nooit geleerd), vanuit schaamte of een behoefte om aardig gevonden te willen worden.

Op stoel 1 kan jij je uitspreken vanuit volledige verbinding met jezelf, ongeacht wat er gebeurt met de ander. Wat voel jij? En hoe kan je dat – vanuit jouzelf – uitspreken?

Op stoel 2 en 3 gaat het volume steeds een beetje harder en er komt boosheid bij, maar je bent nog in verbinding en in staat om het volume weer terug te draaien.

Vanaf stoel 4 ben je niet meer in contact met de relatie. Je vervalt in extreme boosheid. Op stoel 5 verval je zelfs in blinde razernij en geweld. Je ziet de ander niet meer.

Stoel 1 vs. Stoel 1/2

Je denkt misschien vaak dat je op stoel 1 zit, maar dan blijk je tóch vanaf stoel 1/2 te communiceren. De kunst is om dat te herkennen; dat je eromheen draait of dat de ander dat doet. Houd je de dynamiek bijvoorbeeld lekker in stand met elkaar door dingen weg te lachen of de kern te vermijden? De kans is groot dat er uiteindelijk een onderliggende spanning ontstaat in de relatie.

Hoe beter jij in staat bent om je vanuit stoel 1 uit te spreken, helder en direct, hoe minder ruis op de lijn, hoe meer je bijdraagt aan de versterking van het grotere geheel.

Workshop oefening: stoelendans

Haal een situatie voor je waarin je je had willen uitspreken, of dat nog zou willen doen. Neem de persoon in gedachten tegen wie je iets wilt zeggen. Iemand (bijvoorbeeld je partner, vriend(in), of collega) gaat tegenover jou zitten. Jij spreekt je uit zoals je dat zou doen tegen de persoon die je graag wilt aanspreken. Dat houd je kort, en vervolgens wissel je van plek – en dus van rol. De ander gaat jouw verhaal nu exact navertellen: met dezelfde gezichtsuitdrukkingen, gebaren, snelheid en volume; voor zo ver mogelijk.

Dan mag jij ervaren hoe dat voelt. En probeer waar te nemen of jij je net vanaf stoel 1 of stoel 1/2 hebt uitgesproken.

Ik heb deze prachtige oefening tijdens de workshop gedaan. Beluister de podcastaflevering vanaf minuut 18:20 om te horen welke inzichten deze oefening mij gaf over omgaan met agressie.

Durf op stoel 1 te zitten

Hoe zorg je ervoor dat je het helemaal bij jezelf houdt? Door het te oefenen, word je bewust onbekwaam. Stel jezelf steeds de vraag of je niet stiekem op stoel 1/2 zit. Zo ja, geen probleem. Wanneer je het ziet, kun je weer terug naar stoel 1, waar je je vanuit verbinding met jezelf, heel volwassen, open en eerlijk uitspreekt. Ga de stoelendans aan.

Het kan heel veilig voelen op stoel 1/2, maar je draait daar om de kern heen. Durf op stoel 1 plaats te nemen, vanuit volledige verbintenis met jouw gevoel en acceptatie dat de ander reageert vanuit diens stoel, ongeacht welke dat is. Houd het bij jezelf.

Best een ingewikkeld onderwerp, maar als het je aanspreekt, houd dan Evi en Mascha in de gaten. Ik kan deze workshop over omgaan met agressie van harte aanbevelen (om zelf te doen of met jouw bedrijf). Bekijk vooral ook de andere systemische workshops die Voetstappen in het Veld organiseert, want er valt zó veel interessants te leren op dit gebied.

En vergeet mij niet te laten weten wat je van deze podcastaflevering vond! Stuur me een mail of een bericht op Instagram; ik waardeer jouw feedback. Heb je hem nog niet beluisterd? Dat kan hier.

Jouw omgang met agressie vanuit een systemisch perspectief ontrafelen?

Wil je dieper ingaan op jouw neiging om op een andere stoel plaats te nemen dan je zou willen? Dan kan ik je mijn online cursus aanraden. Als je die nu aanschaft, kun je direct beginnen. Je krijgt onder andere verdiepende vragen, uitleg over de werking van systemen en een geleide familieopstelling; aan de hand van jouw familieopstelling kunnen we samen terugkerende patronen ontrafelen.

💫 Ik ben Fiona Cook. Ik werk al 20 jaar als coach, waarvan bijna 15 jaar als systemisch coach met (familie)opstellingen. Ik begeleid vrouwelijke leiders die de balans kwijt zijn doordat ze te veel ballen in de lucht houden. Ik help je om herhalende pijnlijke patronen te ontrafelen en doorbreken zodat je rust ervaart, de regie over jouw leven terugpakt, meer geniet en je weer verbindt met jouw gevoel. Lees meer over mij.

Spreekt dit artikel je aan? Misschien vind je deze ook interessant:

Omgaan met onrecht: een systemisch perpectief.

Duidelijke communicatie: betere relaties.

Kun je een ander z’n lijden gunnen?

Is het onveilig of is het spannend: een systemische blik

Meer podcasts

Fiona Cook - foto bij een post over de podcastaflevering over de werking van energie

De onbewuste werking van energie

Als jij denkt dat er iets op je pad komt om je uit het lood te slaan, is dat wat er gebeurt. Onbewust gaat daar namelijk energie naartoe. Deze aflevering gaat daarover.

Lees verder »