In deze aflevering ga ik in gesprek met Stéphanie Beijnes, expert op het gebied van rouw en verlies. We hebben het over het omgaan van het verliezen van een dierbare, maar ook over het omgaan met het verlies van een baan, vriendschap of andere relatie. Hoe valt dat te koppelen aan leiderschap? Waarom is de balans van feminiene en masculiene kwaliteiten als leider zo belangrijk?
Veel luisterplezier!
Liever lezen?
Stéphanie Beijnes over het omgaan met rouw
Stéphanie en ik kennen elkaar via Good Place 2 Work. Die flexibele werkplek heb ik al vaker in mijn podcast benoemd, omdat ik daar wekelijks naartoe ga om te werken in een gezellige en inspirerende omgeving. Ik vroeg Stéphanie om een keer te gast te zijn in een podcastaflevering over rouw en verlies. Zij kan daar niet alleen vanuit haar eigen ervaring over vertellen, maar heeft daar ook haar werk van gemaakt.
Door middel van onder andere haar boek Het kompas: leren navigeren met verlies, het geven van trainingen en het houden van presentaties deelt Stéphanie haar ervaring en opgedane kennis over het omgaan met verlies.
Ik ken Stéphanie al zo’n tien jaar als een bevlogen, gevoelige vrouw die de moed heeft om haar kwetsbare kant te laten zien. Dat is echter een lange tijd anders geweest. Stéphanie was 16 jaar toen ze haar moeder verloor aan kanker, waarna ze jarenlang een schim van zichzelf was.
‘Zeker in die tijd was het echt een taboe om over het verlies van een dierbare te praten. Mijn klasgenoten en ook leraren wisten niet hoe ze daar richting mij mee om moesten gaan en mijn vader had het zwaar met zijn eigen verlies. Ik had daardoor eigenlijk niemand om mee te praten over het overlijden van mijn moeder. Wat dat voor effect op me heeft gehad, drong eigenlijk pas op mijn dertigste tot me door. Ik zag ineens in dat ik altijd een enorme muur om me heen heb gebouwd.’
Het herkennen van je overlevingsmechanisme
Die muur was vanaf het verlies van haar moeder voor Stéphanie een overlevingsmechanisme. Ze stond er alleen voor. Andere voorbeelden van overlevingsmechanismen zijn bijvoorbeeld het uit de weg gaan van de pijn, of de vechtmodus activeren: ‘ik moet sterk zijn’.
Nu Stéphanie haar overlevingsmechanisme herkent, heeft ze die muur om haar heen langzaam af kunnen breken. ‘Ik heb leren vertrouwen op mezelf en op anderen. Door alles aan te kunnen kijken, en dus ook pijn en ongemak bewust binnen te laten, voel ik me krachtiger. En hoe langer ik hier al mensen in begeleid, hoe meer de kracht van het aankijken van pijn wordt bevestigd en ik daarop durf te vertrouwen.’
Omgaan met rouw: navigeren op je kompas
Stéphanie maakt in haar trainingen over rouw en verlies gebruik van een kompas als metafoor. ‘Vroeger dacht men over rouw in fases. Van bijvoorbeeld ontkenning en boosheid, naar verdriet tot acceptatie. Je maakt het daarmee een lineair proces: eerst heb je fase 1, dan fase 2, etc. In werkelijkheid is rouw helemaal niet lineair. Het is een golf waar je op mee dient te bewegen. En daar verwijs ik naar in mijn trainingen aan de hand van het kompas.’
Het zuiden is tegen de richting van het leven in, terwijl het noorden juist voorwaarts is. Oost (vertrouwen op jezelf) en west (vertrouwen op anderen) vormen volgens Stéphanie de basis in het kompas. ‘Het is fijn om altijd op dat kompas terug te kunnen vallen. Ook als je even in een dal zit, kun je altijd op je kompas navigeren.’
Verlies gaat om meer dan alleen rouw. Het kan ook gaan over het uit het oog verliezen van een (jeugd)liefde of vriendschap. We hebben vaak de neiging om te blijven hangen in het verleden. Om de persoon te missen die we waren toen we met die ene persoon waren. En dan is het handig om het kompas van Stéphanie erbij te pakken, om vervolgens van de zuidwaartse richting weer naar het noorden te navigeren. Waar sta ik nu en wat heb ik nu nodig?
Verlies op de werkvloer: leiderschap
Stephanie begeleidt onder andere vrouwelijke leiders die op welke manier dan ook te maken krijgen met verlies. Op de werkvloer kan het ook gaan over het verlies van een baan, project of bedrijfscultuur door een overname of transitie. Hoe ga je daar als goede leider mee om?
In mijn podcastaflevering over intuïtief leiderschap ging ik uitgebreid in op het belang van het tonen van gevoel en kwetsbaarheid als leider op de werkvloer; voorbeelden van feminiene eigenschappen. In haar één-op-één-begeleiding streeft Stéphanie ook naar het in balans brengen van feminiene en masculiene krachten.
‘Al het masculiene – duidelijkheid, afbakenen van grenzen – staat ten dienste van het feminiene – empathie, harmonie.’ Ze vergelijkt het ook wel met een zeilboot. ‘Je moet je voorstellen dat de feminiene kenmerken de wind zijn. De masculiene kenmerken vormen het zeil. Om in de juiste richting te bewegen, moeten de zeilen afgestemd zijn op de wind. Zonder die wind en zonder het zeil gaat de boot nergens heen.’
Jouw reactie is altijd een keuze
Tot slot deelt Stéphanie een praktische tip voor leidinggevenden. ‘Het is heel waardevol om af en toe stil te staan bij het gevoel dat een bepaalde situatie in je opwekt. Wat doet dit nu met me? Waarom ben ik gefrustreerd of maak ik me zorgen? Iedereen heeft bepaalde triggers of coping mechanismen. Probeer te ontdekken welke dat bij jou zijn, zodat je op het moment dat een lastige situatie zich voordoet, je je bewust bent van jouw eerste natuurlijke – en wellicht onhandige – reactie. Met dat bewustzijn kan je alsnog vanuit een bepaalde rust en helderheid de situatie aanpakken.’
‘Ik houd ervan om dingen te visualiseren en geef daar vanuit de tip mee om jouw overlevingsmechanisme als dier te visualiseren. Omdat ik zelf dus de neiging heb om te denken dat ik alles alleen moet doen, zie ik mezelf in zo’n situatie voor me als een egel. Als ik juist rust ervaar, ben ik zo flexibel als een dolfijn. Vanuit die wetenschap probeer ik de plaatjes van een egel en een dolfijn voor me te halen als een lastige situatie zich voordoet. Ga ik handelen als egel of als dolfijn?’
Zowel de egel als de dolfijn spelen een rol in jouw leven. Het is de kunst om je daar bewust van te zijn en te bekijken welke situatie om welke reactie vraagt. Jouw reactie is namelijk altijd een keuze.
Compassie voor ieders triggers
Dat klinkt echter makkelijker dan dat het is. ‘Jouw coping mechanisme zal altijd op blijven spelen. Ik zou het zo mooi vinden als we met zijn allen iets meer compassie kunnen tonen. Als een groep mensen door elkaar getriggerd wordt, zou het onwijs veel oplossen als iemand dan zegt: ‘kom, laten we even om de tafel gaan zitten. Wat gebeurt er nou eigenlijk?’ Dat zou de wereld een stukje mooier maken.’
Dankjewel, Stéphanie, dat je te gast wilde zijn in deze aflevering over het omgaan met rouw en verlies.
Jouw patronen ontrafelen
Ben je benieuwd waar jouw coping mechanismen vandaan komen? Of wil je graag ontdekken wat jouw persoonlijke triggers zijn? Plan gerust een vrijblijvende afspraak met me in, om te zien wat ik voor je kan betekenen in het ontrafelen van jouw herhalende patronen.
Zet je liever zelfstandig de eerste stap? Mijn online cursus is een laagdrempelige, maar effectieve manier om jezelf beter te leren kennen, aan de hand van een familieopstelling. Je gaat op je eigen tempo aan de slag met de vijf modules.
En stuur me vooral een berichtje op Instagram, een mail, of een appje om te laten weten wat je van deze aflevering vond. Altijd fijn om van je te horen!
Heb je de aflevering over leiderschap en het omgaan met rouw nog niet beluisterd? Dat kan hier.
💫 Ik ben Fiona Cook. Ik werk al 20 jaar als coach, waarvan bijna 15 jaar als systemisch coach met (familie)opstellingen. Ik begeleid vrouwelijke leiders die de balans kwijt zijn doordat ze te veel ballen in de lucht houden. Ik help je om herhalende pijnlijke patronen te ontrafelen en doorbreken zodat je rust ervaart, de regie over jouw leven terugpakt, meer geniet en je weer verbindt met jouw gevoel. Lees meer over mij.
Spreekt deze aflevering je aan? Dan kan ik deze ook aanbevelen:
Manager, waarom lukt het jou niet om jouw grenzen te bewaken?
