Zoeken
Sluit dit zoekvak.
Zoeken
Sluit dit zoekvak.

Waarom helpen niet altijd helpt

26 juni 2023

Liever lezen?

Wie help je met jouw helpen?

Daar sta je dan met al je goeie bedoelingen. Je wilt een ander graag helpen, maar die zit er niet op te wachten.

Als je helpt, voor wie doe je het dan eigenlijk?

Misschien wil je het graag goed doen in de ogen van de ander, kan je het lijden niet aanzien of dénk je dat hij of zij iets niet aankan.

Voor mij was het – realiseerde ik me achteraf – vooral de behoefte om het op míjn manier te doen. Ik had namelijk al snel door wat het probleem was én de oplossing.

Gevalletje mezelf groot maken en de ander klein 🙈

Ik liep het hardst tegen de lamp toen mijn lief 10 jaar geleden een burn-out had en ik hem pushte om het leven weer op te pakken. Mijn ongeduld, zijn pad. Het duurde even voordat ik doorhad dat ik mijn eigen stuk had aan te kijken en de rest bij hem had te laten. Pas toen ik dat deed, voelde hij de ruimte om het op zijn manier te doen.

Helpt helpen?

Dat patroon van anderen willen helpen, met de beste bedoelingen, kom ik vaak tegen bij mensen die ik begeleid. Maar de ontvanger zit niet altijd te wachten op die ongevraagde hulp.Vandaag wil ik iets vertellen over ‘helpen’ en waarom zelfs jouw beste intenties niet altijd helpend zijn voor anderen. Ik was het aan het voorbereiden en kwam erachter dat er zoveel te vertellen is dat ik dacht ‘ik ga mijn best doen om het klein te houden’, dus ik pik er iets uit wat ik vaak tegenkom.

Namelijk dat mensen met de beste intentie een ander willen helpen, maar dat die ander helemaal niet zit te wachten op die hulp. Ik ga wat voorbeelden benoemen, uitleggen welke dynamiek daar zoal onder zit en wat je anders kunt doen. Ik geef je aan het eind een vraag mee ter overdenking en een oefening die je kunt doen.

Ik doe het op mijn manier

Ik had een klant die vertelde dat zijn vrouw graag voor zichzelf wilde beginnen, als zelfstandig ondernemer. Zij denkt: ik kan dat niet naast mijn huidige baan dus die moet ik opzeggen en dat is een grote stap. Dus ze heeft nog koudwatervrees.

Hij denkt: ga minder werken in je huidige baan en groei langzaam in je ondernemerschap. Voor hem is het plaatje helemaal duidelijk en logisch. Hij ziet een overgang die haar leven alleen maar makkelijk maakt. Zijn intentie is goed: hij wil haar alleen maar behoeden om te vallen.

Maar zij wil de ruimte om het te doen op haar manier.

De onderliggende dynamiek

Nou, ik weet niet of jij hem herkent, maar ik herken deze dynamiek zeker en ik heb erover geschreven in mijn boek. In 2012 kreeg mijn man een burn-out. Met het gevolg dat hij zich naar binnen keerde en in zijn eigen wereld leefde. Hij wist geen uitdrukking te geven aan wat er in hem omging. Hij piekerde en verloor de energie om ergens de schouders onder te zetten.

En terwijl hij met zichzelf in de clinch lag, had ik zo mijn eigen uitdagingen. Ik wilde dat hij de draad weer oppakte, in actie kwam en zijn verantwoordelijkheid nam, om te zorgen dat hij zo snel mogelijk weer aan de slag kon. Liefst op mijn manier. En hoe harder ik pushte, hoe meer hij in verzet ging. Een vriend moest mij erop wijzen dat het belangrijk was dat Edwin zijn eigen weg zou vinden. Dat hij vanzelf naar de bodem van de put zou zakken, waar hij zich weer zou kunnen afzetten.

Ik leerde in die tijd dat we twee zielen zijn die ieder onze eigen weg te gaan hebben. Hij met zijn lot en ik met het mijne. Onderdeel van mijn lot was dat ik een man had die zichzelf opnieuw moest uitvinden. Zijn lot was dat hij uit een dal wilde komen, terwijl hij een ongeduldige vrouw had die de boel graag onder controle hield.

Toen ik dat doorhad, kon ik onderscheid maken tussen wat van hem is en wat van mij. Daardoor kon ik mijn eigen lot aankijken: het hebben van een man met een burn-out. Punt. Dat gaf hem de ruimte om zijn eigen lot aan te kijken en in zijn eigen tempo zijn eigen weg te bewandelen.

Als ik kijk naar die klant wiens vrouw voor zichzelf wil beginnen, dan spelen er 2 dynamieken: hij heeft onvoorwaardelijk te vertrouwen in haar proces, mag haar ruimte te geven en zeggen ‘ik vang je als je valt’. Ik ben er voor je. Doe het op jouw manier. Da’s zijn uitdaging. Loslaten.

Haar uitdaging zit in het ontvangen. Voelen dat ze tegen hem mag leunen, dat ze de ruimte mag pakken om de stappen te zetten die voor haar nodig zijn.

Dat is liefde.

Aannames

We nemen al gauw aan dat als iemand in de put zit, we met een oplossing moeten komen. Maar als jij de oplossing verzint, neem je iets van creatief vermogen weg bij de ander, net alsof die niet in staat is om zelf die oplossing te verzinnen. Daarmee maak je de ander klein en jezelf groot en uiteindelijk werkt dat verzwakkend voor het geheel.

Die dynamiek van het goed bedoelen voor de ander kom ik heel veel tegen: mensen die hun partner of anderen in hun directe omgeving willen ‘repareren’. Vanuit goeie intenties. Onder het mom van: Ik zie wie jij in potentie kunt worden, maar jij wil daar niet aan werken.

Dat leidt tot grote frustratie, bij allebei.

Stel je voor dat je in zo’n situatie bent: Wat doet dat met jouw gevoel van groter of kleiner worden t.o.v. de ander?

En het mooie is: als ik klanten daarop wijs, dan geeft dat opluchting: ik hoef niks, ik hoef hem of haar niet te veranderen.
Je hoeft niks.
Je hoeft alleen maar naar je eigen stuk kijken.

Want onder dat goed willen doen, zit jouw herhalende patroon en laat het nou mijn lol in het leven zijn om die samen met jou te willen ontrafelen:

  • Misschien ben je zelf ooit hard gevallen en wil je anderen behoeden om dat ook te doen maar schiet je daarin door.
  • Misschien heb je van huis uit om moverende redenen geleerd om te helpen en de boel onder controle te houden, met het gevolg dat je van alles naar je toetrok.
  • Of wil je (onbewust) helpen om de erkenning en waardering te krijgen die je vroeger niet hebt ontvangen van je ouders.

Dat was toen.
Nu is nu.
Het hoeft niet meer.

En het is ook niet altijd de meest helpende beweging, kijkend naar ‘hoe zorg ik dat iemand werkelijk groeit als persoon?’

Hoe kan je wél helpen?

Jouw oordeel en interpretatie parkeren, alleen een luisterend oor bieden, zonder ergens iets van te vinden. Er zijn voor de ander.
Je kunt vragen wat de ander van jou nodig heeft.

Waarom geef ik je dit mee als leider?

Omdat je in de eerste plaats ook eigen leider bent en juist die dynamieken uit je privéleven zo bepalend zijn voor hoe jij jouw rol op het werk invult.

Helpt jouw helpen?

Spring jij steeds voor een ander in de bres, sta jij klaar met een oplossing zonder dat daarnaar werd gevraagd? Zie jij sneller dan een ander het hele plaatje voor je?

Stel jezelf steeds de vraag: Helpt mijn helpen echt? Versterk of verzwak ik de ander met mijn goede intenties?

Bij twijfel kan je het volgende doen: houd je armen in 90 graden langs je lichaam, je handen voor je, met de handpalmen naar boven. Sluit je ogen. Stop in de ene hand helpen en in de andere hand laten. En kijk wat er gebeurt.

Ik ben heel benieuwd welke inzichten deze podcast, de vraag en de oefening bij jou losmaakt en ik zou het gaaf vinden als je me een berichtje stuurt om dat te laten weten.

💫 Ik ben Fiona Cook. Ik werk al 20 jaar als coach, waarvan bijna 15 jaar als systemisch coach met (familie)opstellingen. Ik begeleid vrouwelijke leiders die de balans kwijt zijn doordat ze te veel ballen in de lucht houden. Ik help je om herhalende pijnlijke patronen te ontrafelen en doorbreken zodat je rust ervaart, de regie over jouw leven terugpakt, meer geniet en je weer verbindt met jouw gevoel. Lees meer over mij.

Meer podcasts